Zimowanie roślin doniczkowych, czyli jak przygotować rośliny do okresu zimowego spoczynku?

Dbanie o rośliny to nie tylko podlewanie, przesadzanie i przycinanie uschniętych pędów. To również odpowiednie zadbanie o roślinę w okresie zimowym, gdzie większość z nich przechodzi w stan spoczynku, aby móc w pełni odrodzić się na wiosnę. Jak poprawnie zabezpieczyć korzenie i bulwy na czas niższych temperatur? Jakie warunki oświetleniowe zapewnić roślinom, gdy dzień i dostęp do światła słonecznego jest krótszy? Na te właśnie pytania odpowiedzi znajdziesz poniżej. Miłego czytania!

W zależności od gatunku część roślin przechodzi w stan uśpienia już na początku października i trwa tak aż do marca. Niektóre jednak stan spoczynku rozpoczynają znacznie później, bo na przełomie listopada i grudnia. Jest to uzależnione nie tylko rodzajem roślinki, ale również temperaturą panującą w domu. Sezon grzewczy, a szczególnie centralne ogrzewanie czasami utrudnia roślinom zapadanie w sen zimowy.

Co się dzieje z rośliną podczas zimowego spoczynku?

W momencie, gdy roślina zaczyna przechodzić w stan hibernacji wszystkie jej życiowe procesy zwalniają. W tym czasie roślina nie kwitnie ani nie wypuszcza nowych pędów, więc nie potrzebuje aż tylu składników odżywczych oraz wody do życia. Niemniej oczywiście trzeba ją podlewać i dokarmiać – tyle tylko, ze znacznie rzadziej. Czasami roślina rośnie podczas spoczynku, ale zwykle jest to jedynie kilka centymetrów.

Podlewanie i zraszanie roślin zimą

W sezonie grzewczym nie można zapominać o częstym zraszaniu roślin lubiących ten zabieg. Gatunki preferujące wilgotne środowisko wymagają szczególnej uwagi podczas okresu zimowego. Dodatkowo wysuszone na skutek ogrzewania powietrze może prowadzić do usychania rośliny i jej liści, które zaczynają żółknąć. Postawienie w okolicy roślin miski lub tacki z wodą również pozytywnie wpływa na podwyższenie wilgotności powietrza zimą.

Czy nawozić rośliny zimą?

Zima to okres przejściowy, w którym roślina ogranicza swoje wszystkie funkcje życiowe, w tym również kwitnienie. Dlatego większość z nich nie potrzebuje dostarczania dodatkowych składników odżywczych w postaci nawozów. Zbyt duża ilość składników odżywczych może powodować np. żółknięcie liści, o czym więcej przeczytasz w poprzednich wpisach.

Oczywiście są wyjątki od tej reguły np. niektóre odmiany kaktusów, które wypuszczają kwiaty. Decyzję o nawożeniu takich roślin warto jednak sprawdzić w wymaganiach dotyczących danego gatunku.

Niedobór światła słonecznego

Jednym z większych problemów w sezonie zimowym jest zapewnienie roślinom odpowiedniego dostępu do światła słonecznego, które jest niezbędne do prawidłowego procesu fotosyntezy. Krótszy dzień i łagodniejsze światło nie ułatwiają zadania. Jak zatem zapewnić roślinom więcej światła? Wszystko zależy od ich gatunku. Dla roślin preferujących zacienione miejsca ze słabym dostępem do światła w zasadzie nie odczują większej różnicy. Natomiast rośliny ceniące sobie dostęp choćby do pośredniego źródła światła warto przestawić na południowe lub wschodnie parapety, albo w ich pobliże. Jeśli nie mamy takiej możliwość można zainwestować w specjalne lampy doświetlające dla roślin, w których sztuczne światło imituje to prawdziwe. Czy wiesz, że kurz gromadzący się na liściach utrudnia dostęp światła? Dlatego nie zapomnij o regularnym usuwaniu jego nadmiaru za pomocą delikatnej ściereczki nasączonej miękką wodą o temperaturze pokojowej.

Za ciepło, czy za zimno?

Rośliny przechodzące w stan spoczynku zwykle potrzebują niższych temperatur niż w okresie wegetacyjnym. Jeśli więc nie masz możliwości obniżenia temperatury w pomieszczeni w granicach 15 stopni, to najlepiej przenieś je do chłodnej, ale widnej piwnicy lub na korytarz czy do przedsionka. Pamiętaj jednak, aby nie były to zbyt niskie temperatury, w których roślina zwyczajnie przemarznie i niestety będzie nie do odratowania.

Większość roślin tropikalnych nie znosi przeciągów. Dlatego wietrząc pokój jesienią i zimą, przestaw rośliny z parapetu w głąb pomieszczenia. W ten sposób uchronisz je przed zmarznięciem i zaburzeniem procesów życiowych. Jeśli stawiasz rośliny na parapecie, upewnij się, że mają tam wystarczającą temperaturę, bez przeciągów a ich liście nie dotykają szyb. Szkło szybko traci temperaturę, więc w zetknięciu z rośliną może ją uszkodzić.

Przygotowanie roślin w pojemnikach do sezonu zimowego

Nie wszystkie rośliny wymagają chowania na czas zimowy. Część z nich, jak np. mrozoodporne eukaliptusy dobrze znoszą lekką zimę i minusowe temperatury pozostawione na zewnątrz. Jeśli zatem hodujesz rośliny w pojemnikach, zadbaj o odpowiednie zabezpieczenie doniczki, która powinna mieć odpowiednią ilość i wielkość otworów odprowadzających wodę. Jeśli woda będzie mogła swobodnie przepływać przez podłoże oraz korzenia nie spowoduje ich zamarznięcia. Do ocieplenia pojemnika możesz wykorzystać różne materiały np. jutowy worek, który napełniony suchymi liśćmi lub słomą utrzyma odpowiednią temperaturę bryły korzeniowej. W sklepach dostępne są również maty ocieplające lub folia bąbelkowa, która zahamuje nadmierne wychładzanie się podłoża. Doniczkę warto również postawić na styropianie lub grubszej desce, co zapewni warstwę izolacyjną od spodu.

Pielęgnacja roślin bulwiastych zimą

Dość powszechną praktyką jest wyrzucanie do kosza bulw roślin, które tracą na zimę liście i kwiaty. Jest to najczęstszy błąd popełniany np. w domowej uprawie Caladium. Odpowiednio zabezpieczone na zimę bulwy, ponownie zakwitają wiosną, więc warto zapewnić im odpowiednie warunki. Najlepiej zostawić je w doniczce z lekko wilgotną glebą, którą podlewamy średnio co 2 tygodnie. Idealne temperatury dla zimowania caladium to 14-18 stopni C. Pojemniki należy postawić w ciemnych, ale suchym miejscu. Innym sposobem zimowania bulw  jest ich wykopanie i umieszczenie w podłożu torfowym, które również utrzymujemy delikatnie wilgotne.